Griezelen met de Witte Wieven in de Achterhoek

Geschreven op 18 oktober 2021
Leestijd 5 minuten
Geschreven door Sonja
Sonja van OpstapmetLisa
witte wieven

Nederlanders staan erom bekend dat ze lekker nuchter zijn, maar ook ons land kent mythen, sagen en legenden. Een hardnekkige legende is die van de Witte Wieven.

Restaurant en Speelderij de Witte Wieven

Als je toevallig in de Achterhoek bent en je bent in de buurt, dan moet je zeker een bezoek brengen aan Restaurant en Speelderij de Witte Wieven in Lochem. Een landelijk restaurant waar je de heerlijkste Zwiepse bolus bij je koffie kan bestellen, maar ook heerlijk kan lunchen of dineren in een mooie landelijke omgeving. En daarnaast kan je er samen met je kinderen lekker griezelen. Zij hebben een klein themapark rondom de legende van de Witte Wieven gemaakt en organiseren zelfs een spooktocht. De spooktocht is geschikt voor kinderen vanaf 12 jaar. Verder kan je natuurlijk heerlijk wandelen in de Achterhoek!

Witte Wieven; wat zijn dat eigenlijk?

Weet je niet precies waar de mythe van de Witte Wieven over gaat? Want zijn het heksen? Hier een stukje geschiedenis. De mythische witte vrouwen komen in heel Europa voor. In Frankrijk heten ze bijvoorbeeld Dames Blanches (ik denk daarbij eigenlijk aan ijsjes, maar wat zegt dat over mij?) terwijl ze ze in Ierland liever Banshees noemen. In alle landen komt het op hetzelfde neer: het zouden heksen zijn die zwierend dansen over de heide en de dood aankondigen. Ze verwarren wandelaars door ze te overvallen met mist, mee te lokken en te laten verdwalen. Maar ook zijn er verhalen bekend dat ze zwangere vrouwen helpen met de bevalling. Zijn ze dan goed of slecht? De mensen in Noord- en Oost-Nederland kregen in elk geval de bibbers van ze.

witte wieven

Vooral in Noord- en Oost-Nederland

Witte Wieven houden zich het liefste op bij hunebedden of andere grafheuvels. Maar er zijn ook vertellingen dat zij zich liever schuil houden in kuilen. Zo is er nabij Lochem een Witte Wievenkoele (koele = kuil) waar men tijdens het spookuur Witte Wieven tegen het lijf kan lopen. Het plaatsje Zwiep in de Achterhoek (vlakbij Lochem) is dol op de legende: de nevelheksen hebben daar zelfs een klein themapark gekregen!

De Sage van Johanna en Albert

Er zijn vele vertellingen over Witte Wieven. Mijn favoriete vertelling is wel die over Johanna en Albert. Johanna was de enige dochter van een rijke boer in Zwiep. Zij had haar hart verloren aan de arme boerenzoon Albert, maar haar ouders zagen haar liever trouwen met Hendrik, die uit een welgestelde boerenfamilie kwam. Johanna moest echter niets van Hendrik hebben.

De Wievenkoele

Als Albert Johanna op een dag opzoekt, stuurt haar vader de arme boerenzoon weg. Albert rijdt met een gebroken hart weg van de boerderij op zijn oude knol. Hij blijft maar rijden tot het donker wordt. Hij heeft niet eens in de gaten dat hij met zijn paard afstevent op de diepe kuil waar de Witte Wieven in wonen!

Zij komen schreeuwend te voorschijn en daarvan schrikt Albert zo, dat hij zijn paard net op tijd wegdraait van de kuil. Later, als hij zich realiseert dat de Wieven zijn leven hebben gered, vraagt hij zijn zuster of zij een grote koek wil bakken als dank. De volgende dag brengt hij de koek op een schaal naar de kuil.

witte wieven

Strijden om de hand van de dochter

Johanna’s vader heeft ook gezien dat zijn dochter meer geeft om Albert dan om Hendrik en wil dat de mannen een uitdaging aangaan. Zij moeten op het spookuur naar de Witte Wievenkuil gaan en daar een ijzeren haarspit in gooien. Dat is een soort boerengereedschap. De eerste die bij de boerderij aankomt, krijgt de hand van Johanna. Albert ziet het somber in want zijn knol is veel minder snel dan het paard van Hendrik.

Maar als de nacht is gevallen krijgt Hendrik de zenuwen en neemt de benen. De dappere Albert gooit echter wel zijn spit in de kuil en krijgt de krijsende Witte Wieven achter hem aan! Samen met zijn knol weet hij de wieven net voor te blijven.

Happy end

Als Albert aankomt bij de boerderij staat Johanna hem al op te wachten. Ze gooit de deur vlak voor de neuzen van de Witte Wieven dicht en ze vallen in elkaars armen. Eén Wief gooit het spit nog net in de houten deur van de boerderij. Een paar weken later trouwen Johanna en Albert.

Op de ochtend na de bruiloft vindt Albert in de nevel zijn schaal terug, waar de koek op had gelegen. Deze schaal is nu van zuiver goud! Ze zijn rijk! Het verhaal van Johanna en Albert heeft dus een happy end, maar het spit zat zo vast in de deur, dat die er nooit uit is gekomen.

De boerderij van Johanna en Albert bestaat niet meer, maar een deel van de deur met het spit is nog steeds te zien in Zwiep! Wil je meer lezen over griezelige plekken in Nederland? Download dan gratis ons e-book!


Credits foto’s: www.canva.com

Dit blog is redactioneel tot stand gekomen in combinatie met een aantal van onze partners. Wil jij op de hoogte gehouden worden van onze blogs en winacties? Schrijf je dan vandaag nog in voor onze nieuwsbrief of volg ons op Facebook en Instagram.